Στηρίζοντας το παιδί στη μετάβασή του από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό

Στο σημερινό άρθρο, η Μελίνα Χαρατσίδου, Κλινική Ψυχολόγος και Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια ομάδας, ζεύγους & οικογένειας, καθώς και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης Δήμου Γλυφάδας, μοιράζεται μαζί μας πρακτικές ιδέες για το πώς μπορούμε να στηρίξουμε τα παιδιά μας στη μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό. Ένα θέμα που αγγίζει όλους τους γονείς, ειδικά τώρα που ξεκινά η νέα σχολική χρονιά.

Καλή ανάγνωση!

Οι αλλαγές που φέρνει η πρώτη δημοτικού

Ο Σεπτέμβρης για όλους τους γονείς είναι ένας μήνας έντονος μέσα στον οποίο χρειάζεται γρήγορα και αποφασιστικά να μπει όλη η οικογένεια σε άλλους ρυθμούς. Πρωινά ξυπνήματα, καθορισμός δραστηριοτήτων, προγράμματα που αποκλίνουν αλλά πρέπει ένα «μαγικό χεράκι» να τα συνδυάσει, να τα βολέψει να τα χωρέσει.

Αρχίζουν οι διαμάχες στο πρωινό, στο ντύσιμο, η ανάγκη να είμαστε στο σχολείο πριν χτυπήσει το κουδούνι, στη σχολική μελέτη που χάνει τη μάχη μπροστά στις οθόνες, στην προσπάθεια το βράδυ να είναι ήσυχο για την ηρεμία παιδιών και γονέων. Η αλήθεια είναι ότι ήδη τέλη Σεπτέμβρη, αναπολούμε τη χαλάρωση του Ιουλίου και του Αυγούστου.

Όμως τις μεγαλύτερες αλλαγές τις βιώνουν οι οικογένειες με παιδιά που πηγαίνουν στην πρώτη δημοτικού. Τα πρωτάκια του δημοτικού είναι αυτά που βιώνουν τις μεγαλύτερες αλλαγές, που βιώνουν μια μετάβαση, που όπως όλες οι μεταβάσεις θέλει προετοιμασία, ευελιξία, στήριξη, σύνδεση. Μαζί με τα παιδιά είναι και οι γονείς που βιώνουν την αλλαγή, ειδικά αν δεν έχουν ένα μεγαλύτερο παιδί που έχει περάσει από αυτή τη φάση.

Πώς να βοηθήσουμε το παιδί μας στη μετάβαση

Η μετάβαση από μόνη της, εμπεριέχει το άγνωστο, εμπεριέχει ενδεχόμενη κρίση, αποσταθεροποίηση, αλλαγή, οπότε φυσικό είναι στα προγράμματα που εφαρμόζονται στα σχολεία για να διευκολυνθεί η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό, εστιάζουμε:

• Στο χτίσιμο εμπιστοσύνης παιδιού- γονιού, χρειάζεται να μπορούμε να ακουμπήσουμε σε κάποιον τις δυσκολίες μας, τις ανησυχίες μας, τα ερωτηματικά μας για να τα βγάλουμε πέρα με το άγνωστο και τις αλλαγές που εγκυμονεί.
• Στο μοίρασμα της δικιάς μας ιστορίας ως γονείς, όταν πήγαμε στην α΄ δημοτικού
• Σε αφηγήσεις που δεν γεννούν φόβους. Ο φόβος σκοτώνει τη ζωή
• Στα ωραία που πήρε από την προηγούμενη βαθμίδα, αυτά που έμαθε, αυτά που κρατά το παιδί. Το σχολείο, όπως και η ζωή είναι μια συνέχεια, έχει ροή. Κρατάμε αυτά που αγαπήσαμε, μάθαμε, μας άρεσαν και προχωράμε μπροστά για να ανακαλύψουμε λίγο περισσότερο τι μας αρέσει, να γνωρίσουμε λίγο περισσότερο τον εαυτό μας, να εκπαιδευθούμε σε δεξιότητες, να ωριμάσουμε.
• Στην έκφραση μέσω ζωγραφικής των ανησυχιών, «δράκων», φόβων για την καινούργια κατάσταση
• Στην ενίσχυση των σχέσεων του με ομήλικους

Συμβουλές για την ενίσχυση αυτοπεποίθησης

Σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι δεν χρειάζεται να έχουμε λύση σε όλα, εξάλλου γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει λύση για όλα και αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας δεν έχουμε λύση για όλα. Έχουμε όμως να δώσουμε στο παιδί μας κάτι πολύ σημαντικό, πολύ πιο σημαντικό από μια λύση. Έχουμε να του καθρεφτίσουμε τα δυνατά του σημεία που το ίδιο δεν έχει δει, έχουμε να ακούσουμε τις ανησυχίες του, τους θυμούς του, τους φόβους του, χωρίς να τρομάζουμε, έχουμε να του μεταλαμπαδεύσουμε αξίες από τον τρόπο που ζούμε, από τη στάση ζωής μας, από τις συμπεριφορές μας, έχουμε να εμπιστευτούμε το χώρο που το παιδί μας θα πάει σχολείο, να αντιμετωπίσουμε τις αμφιβολίες και αμφισβητήσεις μας, έχουμε να το αγαπάμε με όρια και χωρίς όρους, έχουμε να συνδεθούμε αληθινά μαζί του και με αυτόν τον τρόπο να το στηρίζουμε καθημερινά να χτίζει την αυτοπεποίθηση και αυτοεικόνα του. Το μαθησιακό κομμάτι είναι καλό να το αφήσουμε στους εκπαιδευτικούς και αυτό που χρειάζεται είναι να βοηθήσουμε ως γονείς το πρωτάκι πώς να μελετάει, να κάνει τις ασκήσεις του, να έχει οργάνωση και να ζητά βοήθεια εκεί που το χρειάζεται.

Βλέπουμε συχνά γονείς που κάνουν τις ασκήσεις των παιδιών τους για να μην πάνε άγραφα ή εξαντλούν εαυτούς και τα παιδιά τους για να κάτσουν μέχρι τα μεσάνυχτα να συμπληρώσει το παιδί μια φωτοτυπία από το σχολείο. Και με τον τρόπο αυτό μαθαίνουν στο παιδί κάτι που δεν θέλουν σίγουρα: ότι θα υπάρχει κάποιος που θα κάνει τη δουλειά για αυτούς και κυρίως, κάτι που είναι καταστροφικό για την αυτοπεποίθηση του παιδιού, ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνο του.

Η Elisabeth- Kybbler- Ross έλεγε ότι ο καλός γονιός πρέπει να ξέρει πότε να βάζει βοηθητικές ρόδες στο ποδήλατο του παιδιού του και πότε να τις βγάζει. Ο καλός γονιός δίνει μια αγκαλιά με τρυφερότητα και αγάπη βάζοντας όρια χωρίς θυμούς και εκρήξεις γνωρίζοντας ότι κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό που χρειάζεται να σεβαστεί.

Μελίνα Χαρατσίδου,

Κλινική ψυχολόγος, συστημική ψυχοθεραπεύτρια ομάδας, ζεύγους, οικογένειας

Επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης Δήμου Γλυφάδας